Waarom verwarring tussen vergoed en vergoedt zo vaak voorkomt
In de Nederlandse taal zijn veel werkwoorden die in vervoegde vorm op elkaar lijken, maar toch verschillend worden geschreven afhankelijk van de context. Een veelvoorkomende verwarring is het verschil tussen 'vergoed' en 'vergoedt'. Op het eerste gezicht lijken deze vormen sterk op elkaar, maar ze worden op verschillende momenten in een zin gebruikt. Dit artikel legt je uit wanneer je welke vorm schrijft zodat je fouten voorkomt, vooral als je een formele tekst schrijft of een sollicitatiebrief opstelt.
Wat betekent vergoeden precies?
Het werkwoord 'vergoeden' betekent het terugbetalen van gemaakte kosten of schade. Als je bijvoorbeeld naar de tandarts bent geweest en jouw zorgverzekeraar betaalt deze behandeling terug, dan vergoedt de zorgverzekering de kosten. Het werkwoord is regelmatig en volgt dus bekende vervoegingsregels.
Wanneer schrijf je vergoed zonder t?
De vorm 'vergoed' zonder t gebruik je in de verleden tijd of als voltooid deelwoord. Bijvoorbeeld in de volgende zinnen:
Voorbeelden van vergoed als voltooid deelwoord
'De schade is volledig vergoed door de verzekering.'
In deze zin is 'vergoed' een voltooid deelwoord dat samen met 'is' de voltooide tijd vormt.
'Hij had de kosten al vergoed voordat de klacht werd ingediend.'
Ook hier is 'vergoed' onderdeel van het werkwoordelijk gezegde in de voltooide tijd.
Wanneer schrijf je vergoedt met een t?
De vorm 'vergoedt' wordt gebruikt in de tegenwoordige tijd, enkelvoud, derde persoon. Dit betekent dat je het schrijft wanneer je over 'hij', 'zij' of 'het' praat.
Voorbeeldzinnen met vergoedt
'De verzekeraar vergoedt de kosten binnen twee weken.'
In deze zin is 'vergoedt' goed vervoegd omdat de derde persoon enkelvoud wordt gebruikt.
'Zij vergoedt altijd alle reiskosten van haar werknemers.'
Ook hier spreken we over een vrouwelijk onderwerp in de derde persoon enkelvoud, dus gebruik je 'vergoedt'.
Hoe onthoud je het verschil tussen vergoed en vergoedt?
Een handige tip om het verschil te onthouden is om het werkwoord te vervangen door een ander regelmatig werkwoord zoals 'werken'. Als je twijfelt tussen 'vergoed' of 'vergoedt', probeer dan of 'werkt' of 'gewerkt' logisch klinkt in de zin. Dat helpt je snel de juiste vorm te kiezen zonder dat je hoeft te twijfelen aan de spelling.
Veelgemaakte fouten en hoe ze te voorkomen
Veel mensen maken de fout door standaard 'vergoed' te gebruiken omdat het de makkelijkste vorm lijkt. Toch is dat in bijvoorbeeld sollicitatiebrieven of zakelijke e-mails een grammaticale fout die mogelijk afbreuk doet aan je taalniveau. Lees je zin hardop voor en kijk of het onderwerp in de derde persoon staat en of je te maken hebt met een verleden of tegenwoordige tijd. Gebruik vervolgens de juiste vorm.
Samenvattend
Gebruik 'vergoedt' als je praat over een handeling die nu gebeurt en het onderwerp is hij/zij/het. Gebruik 'vergoed' als je in de verleden tijd spreekt of wanneer je het gebruikte als voltooid deelwoord. Door jezelf aan te leren goed te luisteren naar de zinstructuur en door te oefenen met voorbeelden, voorkom je deze veelvoorkomende fout eenvoudig.
